Oigitized by Google

i . Google

N T U R A

Bertramus

D(LJ

R E ^ B L I C A

** ■ jli

Cojhni^fitkhqu^^^

/ ^ k'' '' ^ /fi ' ■ •’

Consta

ab O

U R

i

I

Logduni Batavorum, * Ex Oflic. loAN. AIaire.

(•

I

Digitized by Googie

i

2^h\t0tto &

viro

D'. G E R A R D O

ab AERNHEM, . , pcrp.ctuio .

CeMrha Isfobilitatis inter f otentes Ordines Generales ' Senatori, &c,

t

, . s. p. : .

Vir Nobilijftme,.

fcopus Iio- / millibus in po-

litiam quaiidam coeuntibus fit pr^ftitutiis > do6le Phildfb-. phi verba exprimunt' Polit.- l\^.C*6oTo vsiv^ avf^cpi^ov avv olyi$ x^S*c«n5v

.* ^ e ^

^ 1

Digitized by Cooglc

Profati o. ' >

sKxfu s

Sv T«T* £fX TgA@^, ^ ytoivjj JTOJTi ^ > Communis utUitxs

congregat ipfos,frout iftm utilia tatis pars unicuique competit ad beate vivendum. Potiffimus igi~ tur hic efl finis 9 cum publice o^ mnibus; tum figillatim. C^are eodem cap. ex /copo de bo- nitate rerumpublicaru con- cludit, <poc^i^QV Tofvvv cJgooTa TnKneiou io xoiv?, (nifx^ipo^ cHOTrSoiv , gcZtha ^i^houi 71/ f- ;^oty»<nv iscvq ^ td dzsKcac cfV- Kouov. ConJiat igitur quacunque rejpubtica commune commo^ dum Jpe^anty i^las re^as ejje^. abfoluto jure. Itaque Ci quis deinde ulterius optimam xeipublicse formam ab aliis

di/ce r-

4

%

ll'0

itih

td

0-

»

n?

0-

[-

V

PrJc j a ti 6. yi/cernere .cupiat/, :ix 3Io fcopo judiciutn fieri debere» docet Polit.' r. 7. fub ini- tium. Xli^ TnXnelto; r jAifi^ovr» TniyioUiSmJi rlw *STtS^ WKiS0‘xv ^ yfTficiv > AfdyTctj ^0- CJlffKiSiS y mf

T®- (^. Be repubTtea dptima, qui injiituet convenientem dif- quifittonemy eum primo definire oportetyquafit maximi expeten- da vita. Quam harepr^peU- re h, Philbfophbrum princi* pe & cohsercntcr didla fue- re ! Tot rerumpublicarum habemus deilpriptiones : uc qu£ reliquis fit praeferenda noverimus » philofbphi ve- fligia premamus. In agen- dUs k icopb mehfiira: defli* ' . ' * 2 men-

Pr^F ATIO." menda. liie hic in commo^ do publico & communi verfacur. Ergo haec rerpu- blica cenletur bona, qu? to- ta collimat iiitentaquc eft ili utilitatem civium > qui felicem vita degere queant. Optima proinde erit > quae in vitam optimam adeoque niaxime ambiendam omnia dirigit. Qj^is jam vel mini- mum dubitabit, quin relpu- blica k Deo O. M. infticu- ta inter Ifraelitas multis pa- xalangis alias antecedat In tot tantilque de fummo vi- tas bono, uve dc optima vita dilputatipnibus in hac hu- manaretis excitate, is ^li^ non tantum ejus ratioheni ' r ’ habet

Digitized by Googh

Pa-«FATIO. habec perfpediflimam > iti eaque tradenda 6c edocenda errare potis noneft; ftdfb- lus quoque vias ac rationes in enumerato habet) quibus conditura reipublica (uuni pptim^ vit^ fcopum afleqiu valeat ) & adeptam felicitate porro conieryare.Quocirca» ubi pallim jam multa rebuf- publicis excudendis prela defudare animadverterem, Atque in ; patriam profedo Nob. Salmafio ( cujus ftu- pe^ eruditio, cum humani- tate certare videtur) vir ho- tioratus IohannesMaire aN. & A. viri operibus ^xcudedis vacaret; me operae; pretim^ tile favutu cxidjmabam , & r j * 4 dcnuQ

ClXjgl

i

PR^F A tio. demio typis mandarem, quae dlim de politia divinitus in- ftituta) oreque ipfius Dei le- ^iflatoris fapientiffimi prae- fer i pta, confcripferat Cor- nelius 'Bertramus. ' 'Licet eniin hifce temporibus ’ o- itinia iftius divinae IftaSita- lum teipublic^ inllituta hos tenere, lion afleramus|ni* hilominus id omnes pii fa- tebuntur (fi modo reda tru- tina' - accurate; rem expcn- ' dant) Cbriftiahis in (civili TCgimin^ c6 colli rn an dum»

Tit dnines Politiae' partes* quamproxime^ ad * illam k Deo ‘inftirutam ; accedimt.

^dbad 'fieri com'mbdS' i!^- occurrere non

Vi yf*

i'

eo

i

DigitLzed by Googie

PRi€FATXO. eo inficias ^ in quibus apud nos prifca illa ludaeorum in- ftitura fervari & locUm ha- bere nequeant;, Cujus cau- fa & ratio in diverfa populi iftins indole (qua ifte dif- fert a noftratibus) in /ecu- lorum diverfis moribus, in locoru cohftitutione diver- fa , denique benediftionis divinas niodo alio atque a- lio eft quaerenda. Has, uti vocant, circumftantiae ho- minum indolis, temporis, loci ac tegi onis, differentiP* que Dei providentias , ' fzpe* non admittunt , ut in illa re- publica fieri folica jam in revocentur. Nihilo ' fecius communis quasdam

P^iCFATIO» ’

e(l -bonitas jaftitia. & . cc- quitas. ^: ili oainibns juftis infti tutis ordinationibus

primas obtinens; quibus ac- cedunt ipedalia illam; jufti- tiatn ad certas circumdan- tias reftringentia » atque ad ' varios ■ cafus. . applicant^* Hxc non prohibent > quia politia: ' divina: conftitutior nes fi fuerint generales , cu- jufinodi nempe ab iflis Jam xeccufiris liber^-funt p fuuu> etiam . inter Chiridiaiiof lor cum tutefttur.7 Nequc/pei yCialia illa impedimenmnt afferuuc > cur reftri£bis;a4 populum ludaicum legibus SIC conditutionibus- <|Ihri^ 'fiianilele «(K^Aoj.^fpfConfor^ .

Digrtized by Googie

P RifiF ATIO, ihare non teneantur. Id retinedura ergo inter Chri- ftianos ex illa divina repii- blic^, ouod vel generale eft> yel fi fit fpeciale in Ifraeliti- co populo & regione , eilHe circumftantiis nititur, quas inter nos deprehendimus : deifide in ftatutis illius po- puli fpecialibus , squitas ger neralis&ju(litia> ad ea quae Chriftianorunf populis pro-

Eria fiint accommodari de- ec ; ut quamvis aliis cir- cumfiantiis veftita illic de- ‘ prehendatur » nihilo (ecius apud nos analogice ad cafiis nofiros conformata,compa^ reae. Neque fime illa po- puli I loci > aUorumque di- *" ** ‘ ; verfi--

pRiCFATIO.

verfitas in legibus politicis, magis nos illis in genere folvere poteft; quam illa in legibus moralibus reipubli- cx Ifraelitic^ reftri(9:io ad varios cafiis illi ipeciales> Chriftianos abiblvere po- ieft a communi legis mora- lis obfervatione,. Eadent utrobique conipicietur ra- tio : fi abique illo > quod multorum mentes occupa-, vit, praejudicio, compara- tio debita indituatur. Proin- de cum cynoiura illa reipu- blicae IfraelitiCae viam Chri- ftianis in iuis civitatibus il- luftrare debeat; mcrit6 ac- curata illius dclcriptio no- bis ob oculos habenda , cU

nini-

Digitized by

' ’ Pr>EF AT.I O.

mnibufqiie communicandaw Qjia in re viam omnibus facilimam prsditic conir membratus Bertramus fiiis de Politia ludaica libns* Hoc :tramite * ad lucidam iftius Politis cognitionem facilius quis perveniet 9 qua cx aliis fcriptoribus > hade^ bus editis» Nam aliorum unus lingus Rabbinics non jta gnarus fubiidia > qua; ad. iftiufinodi commenta- tionem merito requiruntur, pariter non habuit ; alter tantum ab aliis prstermida libmimafcriptione , uti tefta- tur \^(Qy. congerere qui

tamen prsclare quampluri- ma nobis, e tenebris eruit/.

No-

Digitized by Coogie

Pr^fatio.; , Nofter qux maxime (cltii tiec^flaria autumavit » c (a- eris literis# Iofepho5& Tal- mudiftis ac Rabbinis > mer thodb facili, feripto corifi-* gnavit.' Eftille cujus in ver-^ none illa bibliorum galU« ca 9 qua: nunquam latis lau- dari poteft> primae fuerunt partes: cujus brevem narra- tionem habemus in P rafat. Bertrami ad lucubrationem . fuas Franktallenfts • Im- mo ipfum unum illaruni Sciographiarum & Ico- num in illis bibliisauthore & concinnatorem Miniftri & Profeflores Genevenfes in epiftola iis praemilla a- ghofcunt. Sed quid virum

lAiim

Digilized by Google

PRiEFATlO. iftummultis commcnde^vcl fblus hic libellus authoris dotes (acis fuperque exag- gerat 5 mi 6c pra?di6tacluca- brationes Franfttall. Nemo fanedari pottrit magis ido- neus > qui c' faeris literis & Ebracorum leripris de re- piiblica Judaica feriberet: quoniam per multos annos in feriptis (acris vertendis & iHnftrandis ex Ebrarornm dod^orum hiciibracionibus» defudaverat. Addelibmi- nis induftrfani jiingulareni in oblervandis & annotan- dis iis qu35 inter legendum occurrerent. > Proinde ni-

hil ferme ip(um fugere po- sterae,quod ad rem faceret,

quam

1

P,Ri€? A T l

^uam aliquando < illuAcan* dam animo conceperat. Huc oratio evadit , quandoqui- dem in iis. totus fuit » unde i Ai^fmodif haurire .necelfe cA' J ipfiimjaliis omnibus proferendum ^ in iAo . feri- ptionis genere. 'Coterum huicipfius de republica lu- daica commentationi ali- quoties perkdo , cum de- nu6 edendam curarem , nonnulla addenda;, fub Ji- brorum calcem .videbantur* Quibus partim, ut dies diem docet, nonnulla ab ipib di- 4la corrigerentur j partim minus plene enarrata expli- carem; partim denique con- firmarem & confiabilirem

dubia.

Digiti: -*/ by Googie

' PRu£FATIo?

dubia. Atque eo intendi nimum , ut ex authoribus Ebraeis minus tritis & Chri- fliano ledori cognitis ac ledis annotanones pleraiq; concinnarem. Fateor qriam^ ‘ ' plurima alia; in ; promptu fuille , quibus Hic author ih luftrari potuilTet ; verum brevitati ftudendom • fuit % ut concinne eodem volu- mine» eoque forma minima 'exeufo annotacioncsicormr: pingerentur./ E6 accedebat feftinatio icriptionis fiiqiii- dem in curfu ledionum no- ftraru inter operas typogra- phicas notae fuerunt con>: fcribendae >' quum • eodetn tempofe 'graviflimae orpHa-;

: : . ** norum

Digitized by Googlc

Pr.€F ATI O.

norura cura: mece commiP; /oru cau& mihi pertradlaii- dx eflenc. Prajtcrea quum iii hoc libello quampluri- ma occurrant, c quibus (hr. ‘ erat literas magis lucem mu- tuantur ; quam e longis commentariis nonunquam fieri aflblet ; «quiim efle

E>utavi > fiib finem » indice ocorum facraE: feripturse breviffimo, Je&ori exhibe- re paginas, quibus feriptu-i rx Tc

tur ratione, utexadjundisj . attenta didorum collatio- ne, mire fepius illuftrentur** Id enim . in hoc libello fin- gulaceeft, uc vel iola cita- tione

paragraphi vel ex prpfei- explicantur , vel ea citan-

Digitized by Coogi(

pRvEF ATI 6. tione GepiiBiTic locus S* S« explicetunquia rTcus ac mo« res aliaque pertra&antur, unde paragraphorum S. S.' iiitclligentia omnino de- pendet. Itaque ubi folum- 111 odo res ifta: cum Sacrcc Scripturas locis conferun- tur) ftatim eorum fenfus e- lucefcit. Et quod imprimis attendendum, ita elucelcunc iftiufiiiodi in Sacr^ Scriptu- ra locis,qualiaab interpreti- bus prolixis negligi folent» .Quod vel maxime hunc li- bellum commendat. Cete- rum •. vir Nobiliflime,- quis i^llibi reperiri poteft , ad quem, juftius hunc libellum dirigam , praster te hornis

, '^3 a niim

Pr^CF ATI 6

.num quotquot funt huma- nifEmumf Utique jam inde cx quo hunc etiam hono- rem adeptus , ut in Gei- dria N. tua? innotefcerem, ideiitidem animo meo ver- /are aliifquc fubinde enar- rare nondeftiri j me jn ho- minem incidifle , qui affa- bilitate, comitate, adeoqiie /Ingulari humanitate iiia ve- -rc hominem fe efle demon- ftraret. Quum enim fub re- gimine tuo in Vehvia an- num ferme ovSavum in Theologica profeflione im- :pleviffem , 6c de gravi qiio- idam negotio N. tuam * A- tenaci compellarem ; qux non humanitatis officia eo

tem-

Dtgitized by Googie

P R i€ F AT I O*. tcnippre ac deinccp5 • pcr-I piccuo expertus Tum ? ;jHC, quandoque obfliupueriiii > virum tantis reipublicae cu- ris diflradum blando alio- rum alloquio & exquifitas morum civilitati ac fuavitati ita vacare pplTe , ut animos fibi devincire nemo quiret efficacius. Verum hoc eft antiquiE & verae ac praeftan- tiflimae nobilitatis ,pro-: prium , . lUiqup erainentipr eft dignitas V. & fubliinius faftigium ; tanto facilius in civili converfatione, ; fele. . demittat. Alii complures» . nifi aufteritate quadam vul^ tus.,‘tacitui^itate velpaud- = loquib > inceffibgefti-. . ‘ z buf-

Pr;£fatio.’= fcufque aliis ad fuperbiam ■ compolitis fuam aiichorita- rem augeant vel conftabi- liant ; de fuo faftigio mul- Tiim difceirurum arbitran- tUL*. Quali vero jam longo uiu non conflaret > haec ef- ic animi fua humilitatis confcii quo enirn

quifqi exillullriori prolapia eft oriundus ,* eo humaniore fe aliis exhibet. Quemad- modum ex Principibus a- lii/que in excelfiflima di- gnitate condituris liquet ; quorum humanitas cum e- minentia certare folet ; ut ' quanto aliis majores funt eminenti» fadigio > tanto cofdem humatiicate fupe-

PR-«JATI0^ rent . 1 lluftrc itaque • tuutt^ genus hac tua virtute mul- tiique aliis heroicis (adis indicas. Ut eo permotus in- ter nobiles Batavos prima- rius 9 ordinifque equeftris» Dominus de Duvenvoorde te fibi generum afeiverit- Quis enim tuam ftirpem i- gnorat 3 Quae non tantum inter alias Geldricas emi- net jfed per multa quoque fecula fuorum majorum ge- nuinam avJtamq; nobilita- tem ad prifea tempora re- vocat. Quo fit ut cum prx- cedentibus feculis; tum hiP* ce etiam temporibus > fem- per quamplurimi ex tua fa- milia reipublic^ vel teneant ** 4 gubec-;

Probatio.

gubernacula , vel antea ad i clavum federint. Idque quanta cum laude > & qua praerogativa > non (blum in Geldria nemo* ferme igno- rat } fed Hagae Comitis fii- prema regentium collegia quotidie loquuntur • In eorum fummo , id eft, Or- dinum Generalium conicC. fu 5 jam multos annos totius confccderati Belgii falutem ' ita procuras > ut cum CcXte- ris Geldris > Nobil. Rand- wicq ex antiqua & illuftri- Geldrica - ftirpe • aliifque fimilibus primum ordi- nem conftituas - Quocirca fi graves legationes obeun- diei quum iita gerenda fiint»

'unde

FAT.IOff; *.

u^deprascipuc noftra fecu* ritasdependec, tuam N*ad iftam, lubeundam provin- ciam follicitanc : quia res feliciter gcftae (emper pa- rem operam dc fucceffum promittunt illis 5 quiearum^ la^agunt., Cum novus or- bis jam in occidente afFuU geat, in arduo ifto negotio, ubi de novis regnis acqui- rendis. > & politia ubiqu^ civili . ac Ecclefiaftica cum inftituenda , tum conftabi- lienda agitur ; in A. tuam omnium oculi iunt intenti: cujus judicio in politicis longa &c multimoda ex« penentia< fubado , omnia comodiilunc expediri polTe : s au-

, PiRiE F AT I Ot

autumanc. Ideoquc ad i- ftos conventus » hifi quum alia fungeris legatione , ple- rumque aut fempcr talibus negotiis delegari (oles. Pro- inde nihil dubitandum , quin fummo politico de politicis libellum conle* crare debuerim : qiii cum in Geldria jam olim in co- mitiispublids, & deputato- rum collegio per aliquot annos; tum hilce tempori- bus in confcflu Ordinum ; Generaliu , tam gubernandi acregendi fingularem peri- tiam ad lluporem ufque o-^ ftendit ; quam earum Vir- tutum in fe exemplar exhi-, pttit quas fummus legiflatot'

iq

Digitized by Googie

PRiE FATIO. in Ifra^ditica politia hic de« fcripta • a politicis exige- bat. Inter quos erat inprimis; reverentia furami Numi-‘ nis ; dc munerum ac dono* nim contemptus: illam adi- dna inter occupationes alias maxime neccuarias pietate>‘ cum ferventi zelo nunquam • non exprimis : ut facpiiis mecum vita: iftius tramitem * animo volvens > dubitave- rim j an quifqiiam qui hujus mundi & . politici regimi- nis curae valedixiJGTft , to» tumque fe fanftis medita- tionibus dedilTet, plura piae mentis ederet teftimonia> * quam in continuo Dei cui- ^ tu cum publico j tum priva- ^ t o j

Dtgitized by Google

P F AT IO. to > tua vita fuppeditat. Et quantopere largitiones illas & munera oderis , quibus tamen qiiamplurimi inhia- re iblent 9 exempla dedifti clarillima. Eaque me haud latent^ ledifta nonnificum aliorum offendiculo variis de caufis palam fieri 3c enar- rari ordine > vix pollent. Porro & aliud mihi fidem fecit, hunc libellum a te fe- rena fronte iri furceptum.. Idlubentesfufcipimus> quo • deledamur: eb autedelefta- mur quod perfpedtim ac cognitum haoemus; cuique in juventute noftra (qua jetate animus omnibus curis ^ fblutus&vacuusi rciobje- *

Digitized by Guti^Ic

P R i€ F A Xh d J &x volupcacem. limpidius percipit ) bonas horas tri- buimus. Uhde profluit» ut qui literaru fludiaantema^ turain ■ aetatem * pertrafta*^ vere > eorum converfetione qui hrecis incubucrunt de» inde in reliqua vira affi- ciantur : & fi quid iftius ge- neris in manum deveniat, ament arque deofculentur. Tanto ardore. Excellentia tua literas in juventute ex- coluit, ut cum ex A cade* miis domefticis qincquid inde haurire- potuit depro<^ pferit^tum ailterius. conten- dens V ^ in iGermania noftra non.fblum' reformatorum» fed .etiam.. Romanenfium

Lycea

Djgitized by Googie

P K*JE FATI O .'

Lycea .perluftcaverit. * Quo ' eruditionis ftudio omnimo* , 4^ fcientix thefaumm fibi comparavit , atque infiipcr amoris igniculi exarfere in omnes Irteracum 4 aman- tes eorumque ilucnbracio- hes. Nullus^ itaque dubito, vir Ampliffime , quin pro innata tibi humanitate, litcrariini amore &; peritia, iiocraunufciilum literariuni (munera licet averfans) tan- to' afFcftu acceptes quanta tiii admiratione mihi cogi- tatio offerendi fubiit : ne- que minus gratum habinir rus fis , quam gratitudinis dcbitsB publicum dare pi- gniis , mihi gcftivit animus.

^ : Nui-

Digitized by Google

PRiC FATI O.’

Nulluin in hac opella mea capto' emolumentum , prx- terquam in commentando, eofuni commodum , qiii hrec diligunt ftudia; in de- dicando autem ^ meiteftifi- cacioneth animi; quo uti do<^ tes tuas demiror, pariterd^- biia earutn recordatione favo- rem A. tuae pafcere & nu- trire aveo. (Quem tanto femper majoris feci ^ quan- to paucorum peritorum & bonorum , atque illuftrium judicium , unde ille promi- nat, pluris femper facien- dum duxi , quam innumerae caecerorum multitudinis. ) Ehimvero#ut cqtera prsrtcr- eam , minime nos decet»

Digitized by Googie

P R F A T I oT* qui continue edendis libris occupamur , quos heroi- bus quibufdam inferibere ' tritus a priicis temporibus mos imperat ; ut eorum vir- tutes filentio praetereamus, ad quorum exemplar omnes fc componere > vitamque fuam inftituere debent’. Quod licet praecipue mihi inpraefentiarum propofitum non fuerit , committere tamen.mihime debui, quin eorum faltem mentionem aliquam injicerem quq men- tem meam identidem occu- pant ; atque apud alios fre- quenter ad ea obftupefcens referre folco. Quidni publi- co feripto confignare? quod

ore

^ j

Digrtized by Gcx>gle

dtc . pco6i^ri vie^f

&usi iabei vll. -N^qw . pcrrua4cre pol^m. , ;<uiisk abi fidafibi aiTcribi bis. cxagg«ari.g€flwt,>ii^^ animp adv^rfarirltiKt vecis tuis dotijbus^^ tibus: aC; &<^‘s , accingam: & ^quid^m^ilylo. adeo. fimplici , v€xbis adeo humilibus y ut ni . yu bom tn ipG$ in^et;,

roftr. MQks

tus. quin, ^ilu 4M:Jtew^^

retribui , :'ii}cdigrtatc,tu5J At* liud no;i facio ; quu;u ?tulT, u debean^Ujr» exiguum quid, inr medium

quafi 4.1 tari im^pouq . Q^p?»

adraodttt9.:^thnici,.p^

PKiCFAxibi' filis heroibus ’j quos poft mortem miris mo^

dis efferebant > fatisfaftiuu exiftimabant, fi prh

mitias nonnullas offerrent ; non fecus hifce pauculis ex amplilhmo thelauro tiio’ decerpendis me exiftimabo defunftummon quidem tuis refpondentem meritis; fed A^tuce benigno fretum ju- dicio. Cui tam facile* hoc tempore me fatisfacere > non ignoro ; quam tu:e priE- ftantiac difficile cfle omni ex parte uilo tempore refpoii- dere, certillimcfcio, Caete- rum, Vir nobilillime, quum bninem ‘de te fermonem ' ffipergteffus; verba' tuis lau,

dibus

Pr ATI O.

dibiis cpndigiia inoix acci- pias > animum eo erumpere conantem, qUa hadtenus fo- Jes liumanitate .an^pledetc: neque .niiiius. bg.mgu6^f|_- vore ad eum de/cendas^.^qua ipfe tuariin\viniuum admi- ratione ad'A. tnamarcende- ■ re cpgitiir. Eodemque^vulta mea legas (cripta^ quo fe- pius admilifti verba. Ita fice ut voti rrici tdmpos , nihil e3copte.m-,iilrerius^;uifl per- ennem incolumitate : quam Pater Domini npflri lelii Chrilli porro conferat, oro.

Amplitudini tuA\€uju4 V, -permunire cliens. humili* ,,, Vita £epo, ■ .

"C. u p^E^R E u R ab

Oppijck.

JiUgd.Batian.parteC falutis i6^u

Digitized by Googlc

•mDEX > CAPITUM.' ;

C A p. . L

.- • .. . • 1 ; • t '

ludaiu

poUtiii' cutf(' Ecclefialiif* iMttWit. '' • ' ■ ;

r r ' * ' ■ ' . ' } • • ■

■ , -iit • 1 1 « ^ iA > r ‘ ‘ vJ ,

• . . , C.AP. n» , ,

i' i i X • t

fa^d^tUfiafiicA Patrum ab

‘ 0b0Ci)ndito, •" • *'

^ ^ *I 'i ' • . I.f , . I

I • ► ^ ^ AJ - i ‘ ^

{\ » » -

^ ArP« , ][ i

■i i>- \ j.V.J

iVtH» Piitrum ai '!oria

Gap.. IV.

lUhranum Politia Mctlefiaftit ca in Atgjfti y & w defer- tP pif^ue ad Le^em datam ad Bmitty

■’ Cap*

Digitized by Googi

I b B X '^Ca bitu ki^

’ ’ f . ■

ca^: V/

ideymufk^ Politia cmlis in

UegjftO y & ufqne ad Legem ' latam in monte Sinah

*C a'P,bv Vil«.

civilis f ditia dfsfi wntem «Si- nain ujque ad inffejfim, in* Cliananaam. •

B ^ • r ^

G ap., VH.:

Politia l^cl^ftafi^a,irfudmon- . tem Sinain. ufqut ad inmj^ fum in th^madm* "

C AB,. VIII.

Ftlhia (iplk lkb. lejiia, .

^ V

‘Gap.

••A . i. -j* •

Xk o-*dc £I!;ae iTjix»

C A 1

* .-i i. ^7

Cmlis follf U lkbrmum ^,^mij[orum ffofejftonm Chananaa uj^ue ad exilium Babylonicum : & primum quidem^b ludicibus*

■ i

Toluia cWilis Hebraorum fub Begtbus ufque ad fecejjionem decemiribuum» - >

li. •( . » • ■

liekirA^ipolitu in regtii If- buda reJlUuta.

c‘aV. x il

De etviU poTttid Jiegim decem _. trlbmm^fofisfictffmem i

regna

Digitized by Googie

•I K 6 E‘x - C A » I tegntl^da. ^ . j

. Cap. XIII.,:. .

*

fPolitia civM Hebrdorim ^fofl lerufakmexfiignai^^a bucadnetfm*

4.

ToUtia civilis lud^ofunt-per altas frovinciM difpcrforunu

'■ ' Cap. XY». ’

Volitia IccleJtaJHcd in Cbdna*

1.' 't

» • s ^ X

naa.

I • *

Cap. XVI»

Se poUtia EecUfiafiUa deatn .tiibuum.

«** ^ CapJ

X/.Gap i JUM.

Cap.XVH.u

- r . f .

Tolitta ^ctlefiaftka tn captivi- : tau]^k)l9n}c^*., i.

^ eAW:x\riii.

ToUtia Ecclejiajlica poH re- dkum ^ xaptiiitate Baby^ Ionica.

Cap. XIX.

S>e fchifinktisy ^apojlafiis & fe- qaa ^pud Hebraos exor- ta junt.

FINIS.

V

* * • ’

* .

IK-

<* ** " ^ < V r

V

/

V

Digilized by Google

INDEX

Locorum Scripturx,

Gen,

$.

Fag.i6

5. 1 6.

10

5. 19-

14

4’«

12

4. 14.

14>^H

6. z.

>?

7. X.

1. lO-

ij

8. lo.

17- 14.

tO.(^ jjf.fiq.

19. t*

560

zi. y«

34

I5. 21.

H

XI»

41

31« 54*

i?

38. 24«

43

40» lo.

40

48. 5.

i67.feq.

Exod.

10. 6,

/.591

U. J4-

.4f

)6. io.

3-88

Digitized by Google

^ T»

Jiii.

; l ^ •

X09.fiq-

107

lOf i8.

107

11« II.

249

1 1. fofum

• * . A

99-M>

. M-

*

7- , »y..

. ^-117

& , 1.

114

. i45

10* 17.

249

8.

16. 1.

i4J

i8» iti.

110

2.1. I.

.

248

i.Sam,

.

S. I7‘feq.

fMi.feq.

ZO. Z6.

i.Reg»

i. Z7.

4. 4.

t “ “

.f», }*-•'

^•}o7

11. 5.

ii» 4 • . •

±7P

t X., . *.

' i.K!S-

Digitized by Googie

1 8. .11,

18

31. 14»

1 3j8

Zevit,

1

4. 13.

. ' t-n 1

17. IO,

■

K//W#

3. .11.

p.19

II. 16.

ly. 50.

iSI-fii:

10. 16.

41S

15.. 7.

240

25. 13.

411/ef.

26. 29.

^38.

iiSfeq.

27. 21.

7J

35. 12.

7i •

Dent.

16, 18.

■ ;f.3<ri

17. 12.

23. 3.

. 74

33* 5* .

- . »oj

X. 10.

\ .

/.304

lof. l,lOn

. 3^4

*3* -i»

3i

23. 2.

5>'r

23^ !•

"

Digitized by Coogle

/

lud»

%, ; 1^.

10« l8.

107

107

XI«. XI. 249

%i, totum

7- ly.- . /•“7

&• , i. . XI4

9* II. lOi 17.

:i. 8.

16. 1.

28«

2.1. l.

i.Sam,

S. i7>feq.

20. 26.

2. .2 7*

4* 4*

H. J.

U» 4*

5^45

249

119

»4J

110

p.lll.feq.

P*^i

I

^.307

267

27?k

Digilized

11. 10;

j8*

19: 1.

• }«5

1). 1.

■ • asJ

ly.ip.

384

i.Chron.

■1 . . * ,

4.

75.^151

16. 19.

iie.fpjfm

•

00

•

499

X?v I.

7f

29. I.

lf7

19. 8.

176

t.Chron.

I. 5-

/>.418

19^' ir.

‘ 131

19. 8.

ily.fiq.

5f*

»57

34. 15*

1J4

36. 14.

4»;

^fd. u 8.

f.170

10. 8. e^i4.

10. 6. c^i4.

35i*3S«

S-7.fAs6.&fiq^ii.i6.p,i6o.&^t$ 11.11.^. 317.

lRthm%

Digitized by Google

Nehtm»

11. t4.

512

12. 1.

31I

15. 18.

\6$.feq.

lEfter,

S\ ,

38I

10. 8, c?* 14. .

“ » Joh,

l4« 7*

. .

Troverh, ■ . '

lEfat.

•

4JO

S5*

js;

Itrem,

8. 8.

^•428

390

ioa.

301

21. 1.

300

25. «//. wr/

45^

x6,^.feq»

l4J-feqf

2^-4;.

.279

if:

30p.<§r»,4ij

5f-4.

392

5^. 1:2.

' • 383

38.4.

14S

12. 2J.

«. Ii ^

4^mo

Digitized by Google

5-

i. 5.

^ 'V ^ .

Anu

lOTh

*

Mich*

MAtth*

.i* 3^0

> 9

. 3o5.

' f-5?

1. 4- * ^3i9

22.1^. 13. * 43^8

26,34.17 ^ 42.4- ^

^17.

27; 65, .464

2. r.

3* 2-. 5. 17.

11. 4f-

12. 5S. 15^. 47» 12. J2* 22. 66,

Ioh»

45i

42t 418 feq, 418

365

119

40Z.^feq.

414

/»•43 7-

8.6. 7. 224- 6* 409. 6!

H- ^ . •

18.31. 118 405. c^yeif.

AH.

Digitized by Google

in.

V

u

• •• jis.'- -

• ' w ' '

5- 57.

45 1

55?,

'7. 58. • • * . ‘

x^* I.

ii i

18. 8..

■ 55*-

15. 8.

444

24.6.7., 2i<f. e» AIO. feq.

iV. 1 0". tZCufeq & 40;.

-

ll 10. ‘

P-S

1. ff.

4

i.C<?r.i4. i?. ^ JM- 14*

54. IO,

V 1 6. t i.p^ 1 1 .feq. 1 . Tim, i

.lo.p.SA»

£hrA.ii.A‘P'7* i.Pet.A.6.p.iq,'

i.loh.

t J» s * »

fV V 6. ' ^

^5

ItidAverf.iA-p-'^^*'^

l.Maccdhm

•

1. 4«.*

.441

S- 42«

* ,?84'

7; . •'

■Iit feq,.

*.. t. ..- - * • K

9, ;<f. ,

i

>4t' • ...

F i-N-rsi

fc.l.

1 ; /V

Digilized by Gopgie

CoNSTANTr TEmPEREUK

; ab Oppijck,

lUufiriJJimo Ccmiti , ,

mauritio nassovio

Ind.ias Occidentalis Gubct- nacoria conniiis &c. '

IPfa’ Aurora tuum nomen venit ratur horret, AcftupetdcciduU Batharui Indtts ■ ^aquie, ' ^ • -

Mauritiufque ' Comet virtutum ' lucida imago,

Confiliis voluit te quoque adeJfeS

• • /

BJon fatis hoc laudis j nifidemerea^l ' tU Olympum, f r >

Gentis ldum&A'dum facra fceptra ' refert', . . : >

Bcce tibi applaudunt excelfd Ptilad tia coeli.

Hec tua terreno carcere fama mam

net

f ,

Mundanis placuijfc diis non infi^ '' rfia laus eH,

Maxima coaUflipoJfe placere Deo.

AN^ONlUS THYsfus l.C,

Digitized by Google

a f

RE PUB LI C A

, POLITIA ;

I U D A 1 c A.

Cap. I.

S> e prima origine ludaica poli- . tiA cum Ecclefiaftka tum

. . XlVlltS.

>

Eguin omnium bonarum > iiv^ fint (criptae» fivc _ non (criptae, du-

plex cft fcopus. Aut enim hominis erga Deum pieta*» tcm refpiciunt , aut homi- num inter (e officia de(cri- bunt- Hinc.. duplex naiciT

A ^ tur

Digiiized by Googlc

1 De Republica tur 'politiae genus , quarum urtam quae ad pietatem re- fertur , divinam : alteram quae hominum, inter fe offi- cia- continet , humanam > merito vocemus. Nos ta- men ex communi loquendi more illam quidem Eccle- fiafticam, iftam vero Civi- lem appellabimus. Caere- jiim una cum homine con^ dito leges illas cerpifle fa- tendum eft , animo videlicet illius ad imaginem Opificis ipfiiis condiri ^ infculptas. Quum enim neque intelli- gentiae lux ullis tenebris ob- fcu rata edet j neque volun- tatem ulla invafiflet» immo quaedam admirabilis |

clTec

Digitized by Googie

' I U D A I C A.* 5

e(Tet hcrminis cum ipfo Deo 'convenientia', efficitur ho- minem hoc fuiffie ipfo crea- tionis beneficio adeptiim, nt & quod Opifici deberer, quod hominis cujiifvis iii alterum officium eflet » fua 'fpome perlpicerer 6c qiio illum' intelledus deducerer, ‘eo quoque tota voluntas ferretur. lam tum tamen opus fuiirepfirrereacxrcrna "divinas voluntatis ' declara- tione ex eo apparet e quod Dominus*, etiam antepec- catum , Legem de arboris illius ufu interdifto , adhi- bitaquoque graviffima mi- nimeque’ vaiia ' commina- tione I ftneivit; •quee Lex, \ A z nimi-

i De Republica tur 'politiae genus , quarum uAam quae ad pietatem re- fertur 9 divinam : alteram quae hominum, inter fe offi- cia- continet > humanam > merito vocemus» Nos ra- ' men ex communi loquendi more illam quidem Eccle- fiafticam, iftam vero Civi- lem appellabimus. Carte- jum una cum homine con^ dito leges illas ccepifle fa- tendum eft , animo videlicet illius ad imaginem Opificis ipfius conditi > infculptas. <^um enim neque intelli- gentiae lux ullis tenebris ob- fcurataefieti neque volun- tatem ulla ct5l‘'^invafifler> iramo quaedam admirabilis

cflet

Digitized by Google

I U D A I C A. 5

'eflet hominis cum i^fo Deo •convenientia' , efficitur ho- minem hoc fuiffe i procrea- tionis beneficio adeptum, ut & quod Opifici deberet, quod hominis cujuftds in alterum officium eflet , ffia 'fponte perfpiceret , & qiio illum inteJleftus deducerer, eo quoque tota voluntas ferretur. lam tiim tamen opus fuilTe priftereaexterna divinae voluntatis* ‘ declara- tione ex eo apparet > quod D omiiius etiaih ante pec- catum , Legein de arboris illius ufu inrerdi6t6 , adhi- bita quoque graviffirha mi-^ nimeque vana * comminji- tione j fancivit: *quae Lex,

A' z nimi-

DIgitized by Google

/

4 De RbpuBjLic a nimirum ejus quam homo Deo debebat qbfervantia .^ftimonium externum ef- \ iet. nec aliam tum Legem latam fuifle legimus. . Po- .ftea vero jnve«5tis in homi- nis mentem tenebris, & pc.- nitus averft Deo hominis yoluntate,manferunt tamen in homine (ji/vTi/pw^ ^ 0vv«- quarum illa efl: quod- dam veluti pc;-

nu $ ab ifta vero cogitatio?- nes , hominem ( ut inquit a Apoftoiusj excuiantes vel accul^tes , regi oportuit. /Sed illa u(que adeo depra- v^ica eft , ut ifta lux olim lim^ pidiflima , partim fit iri den^ '

: . . ,• . . filii: *

Digilized by Googte

* - -- ^ -s

' 1 U D A 1 C A. f-

fidlmas tenebras conver(a9 parcim ubi etiam aliquid' perfpicerc fibi videtur quo' difcrimen inter fas & ne(^» inter honcftum & turpe* cohRituit, nunquam nos ta-* men ad veram uique Dei yel noftri^ ipfius notitiam deducat, ndc in alium ulitm>' a Apoftolo teftc , fint in no^ bis illius reliftse quaedam reliquiae,, qUam iit nmus d*

conlcien- tiam quoque > otpote quae afe illo caeco duce regatur, aberrare in plurimis neccP- ic eft : ut illam affeftuum

plane rioftris hiin* quam viribus ' perdomitam H ■ • ‘ ‘ Ac j prae-‘

Diyiiiiw by GoOgIt

S D £ R E P ll B L I C A

' «

praetermittain. Dubium cr-^ go non efl; quin arcemus ille.

jam tum

partim arcano fui Spiritus afflatu , partim etiam exter- nis alloquutioiiibus , qua- rum exempla Moles non pauca fuppeditat , homines quomodo intus & foris coli, vellet, Sc quxalii aliis offi- cia deberent*, perfpicue do-^ cuerit. Quas Leges qui pri- mi a Deo acceperunt , fuis etiam nepotibus veluti pef; manus tradebant. Harum rerum teftimonia nobis ffib*. miniftrat vetus mundi ,hi- ftoria ufquc ad Legem .in Sinai monte & aliis deferti regionibusperlatam : ficuti

nobis

• IudAica. % nobis eft a Mofe diviiilffitnc ex ipfius Dei mandato per- fcripta. Vemftiffiraa ve- ro hujafmodi Legum duo praeiertim monumenta no- ‘ bis ante Diluvium tradun- tur ' » hempc lacrificandi mos , & animalium mun- dorum & immundorum difcrimcn : quod utrun- que ad Ecclefiafticam ex- ternam politiam fpeftat. Quum enim. A bel fide licri- ficaire ab n Apoftolo dicaH tur,necefle eft Dei verbum ’ expreffum pr^civiffe : quiiin vera fides non alib feratur. Difcrimen autem animali- um mundorum & immun- . A 4 dorum>

Digilized by Gopgte

I

i. De R £ ? u r l f c a dorum, id eftj